နိုင်ငံ သို့မဟုတ် နယ်မြေ စုစုပေါင်း ၄၂ ခုသည် ငှက်ဖျားရောဂါ ကင်းစင်ရေး မှတ်တိုင်သို့ ရောက်ရှိသွားပြီ ဖြစ်သည်။
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) သည် ၎င်းတို့၏နယ်မြေများတွင် ငှက်ဖျားရောဂါ ကင်းစင်ရေးအတွက် အဇာဘိုင်ဂျန်နှင့် တာဂျစ်ကစ္စတန်တို့ကို အသိအမှတ်ပြုထားသည်။အဆိုပါ အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်သည် နှစ်နိုင်ငံမှ ရောဂါကို နှိမ်နင်းရန် ရာစုနှစ်တစ်ခုကြာ တည်တံ့သော ကြိုးပမ်းမှုကို လိုက်နာခြင်းဖြစ်သည်။
“အဇာဘိုင်ဂျန်နဲ့ တာဂျစ်ကစ္စတန်နိုင်ငံတွေက ပြည်သူတွေနဲ့ အစိုးရတွေဟာ ငှက်ဖျားရောဂါကို နှိမ်နင်းဖို့ ကြာရှည်စွာနဲ့ ခက်ခက်ခဲခဲ လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြပါတယ်” ဟု WHO ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာ Tedros Adhanom Ghebreyesus က ပြောကြားခဲ့သည်။“သူတို့ရဲ့ ပြီးမြောက်အောင်မြင်မှုက မှန်ကန်တဲ့အရင်းအမြစ်တွေနဲ့ နိုင်ငံရေးကတိကဝတ်တွေနဲ့ ငှက်ဖျားရောဂါကို ဖယ်ရှားပစ်နိုင်တယ်ဆိုတာကို နောက်ထပ်သက်သေပြနေပါတယ်။တခြားနိုင်ငံတွေက သူတို့ရဲ့ အတွေ့အကြုံကနေ သင်ယူနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။”
ငှက်ဖျားရောဂါ ကင်းစင်ရေး အသိအမှတ်ပြု လက်မှတ်သည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ငှက်ဖျားရောဂါကင်းစင်သည့် အခြေအနေကို WHO မှ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုခြင်း ဖြစ်သည်။Anopheles ခြင်များမှ ဌာနေငှက်ဖျားကူးစက်မှု ကွင်းဆက်သည် လွန်ခဲ့သည့် သုံးနှစ်ဆက်တိုက် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် အနည်းဆုံး လွန်ခဲ့သည့် သုံးနှစ်ဆက်တိုက် ပြတ်တောက်သွားကြောင်း နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံမှ ခိုင်မာသော ယုံကြည်ရလောက်သည့် အထောက်အထားများဖြင့် ပြသသောအခါ အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ကို ထုတ်ပေးပါသည်။နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံသည် ကူးစက်မှု ပြန်လည် ထူထောင်ခြင်းကို တားဆီးရန် စွမ်းဆောင်ရည်ကိုလည်း ပြသရမည်ဖြစ်သည်။
“ပစ်မှတ်ထား ကာကွယ်ခြင်း၊ ငှက်ဖျားရောဂါဖြစ်ပွားမှုအားလုံးကို စောစီးစွာသိရှိနိုင်ခြင်းနှင့် ကုသခြင်းတို့နှင့်အတူ စဉ်ဆက်မပြတ်ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနှင့် ကျန်းမာရေးလုပ်သားများ၏ အပ်နှံမှုတို့ကြောင့် အဇာဘိုင်ဂျန်နှင့် တာဂျစ်ကစ္စတန်၏ အောင်မြင်မှုသည် ဖြစ်နိုင်သည်။WHO ဥရောပဒေသသည် ယခုအခါ ငှက်ဖျားရောဂါကင်းစင်သည့် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ပထမဆုံးသော ဒေသဖြစ်လာရန် အဆင့်နှစ်ဆင့် နီးကပ်လာပြီဖြစ်သည်” ဟု WHO ဥရောပဒေသဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာ Hans Henri P. Kluge က ပြောကြားခဲ့သည်။
အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံသည် ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပြည်တွင်းမှကူးစက်သော Plasmodium vivax (P.vivax) ငှက်ဖျားရောဂါနှင့် နောက်ဆုံးအကြိမ်အဖြစ် တာဂျစ်ကစ္စတန်နှင့် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ယနေ့ကြေညာချက်အရ နိုင်ငံပေါင်း ၄၁ နိုင်ငံနှင့် နယ်မြေ ၁ ခုကို WHO မှ ငှက်ဖျားကင်းစင်ကြောင်း အသိအမှတ်ပြုထားပြီး၊ နိုင်ငံပေါင်း ၂၁ နိုင်ငံအပါအဝင်၊ ဥရောပဒေသ။
ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးလွှမ်းခြုံမှုနှင့် ငှက်ဖျားရောဂါထိန်းချုပ်ရေးတွင် ရင်းနှီးမြုပ်နှံခြင်း။
အဇာဘိုင်ဂျန်နှင့် တာဂျစ်ကစ္စတန်တို့တွင် ငှက်ဖျားရောဂါထိန်းချုပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများသည် အစိုးရများအား အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ရောဂါပပျောက်စေရန်နှင့် ငှက်ဖျားရောဂါကင်းစင်သည့် အခြေအနေကို ထိန်းသိမ်းနိုင်စေသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများနှင့် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးမူဝါဒများမှတစ်ဆင့် အားကောင်းလာခဲ့သည်။
ဆယ်စုနှစ် ခြောက်ခုကျော်ကြာ အစိုးရနှစ်ရပ်လုံးက အလုံးစုံသော အခြေခံကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကို အာမခံထားသည်။၎င်းတို့သည် ပစ်မှတ်ထား ငှက်ဖျားရောဂါဆိုင်ရာ ကြားဝင်ဆောင်ရွက်ပေးမှုများကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထောက်ခံခဲ့ပြီး ဥပမာအားဖြင့် နေအိမ်အတွင်းနံရံများကို ပိုးသတ်ဆေးဖြန်းခြင်း၊ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုအားလုံးကို စောစီးစွာသိရှိနိုင်စေရန်နှင့် ကုသပေးခြင်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးခြင်းနှင့် ငှက်ဖျားရောဂါတိုက်ဖျက်ရေးတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေသော ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းအားလုံး၏ စွမ်းရည်နှင့် စွမ်းရည်များကို ထိန်းသိမ်းခြင်း အပါအဝင်ဖြစ်သည်။
အဇာဘိုင်ဂျန်နှင့် တာဂျစ်ကစ္စတန် နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ သိရှိနိုင်စေရန်နှင့် ရောဂါပိုးသည် ပြည်တွင်း သို့မဟုတ် တင်သွင်းခြင်းရှိ၊ မရှိ ဆုံးဖြတ်ရန် လျင်မြန်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများကို ခွင့်ပြုပေးသည့် အမျိုးသား အီလက်ထရွန်နစ်ငှက်ဖျားရောဂါ စောင့်ကြည့်ရေးစနစ်များကို အသုံးပြုသည်။ထပ်လောင်းဆောင်ရွက်ချက်များတွင် ခြင်စားငါးများကဲ့သို့သော သားလောင်းထိန်းချုပ်မှုဇီဝနည်းလမ်းများ နှင့် ငှက်ဖျားပိုးမွှားများကို လျှော့ချရန် ရေစီမံခန့်ခွဲမှုအစီအမံများ ပါဝင်သည်။
တာဂျစ်ကစ္စတန်၏ စီးပွားရေး၏ အရွယ်အစားကြီးမားသော အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည့် 1920 ခုနှစ်များမှစ၍ Azerbaijan နိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု၊ အထူးသဖြင့် အဖိုးတန်ချည်နှင့် ဆန်တင်ပို့မှုအပေါ် မှီခိုအားထားနေရပါသည်။
နှစ်နိုင်ငံလုံးရှိ စိုက်ပျိုးရေး ဆည်မြောင်းစနစ်များသည် အလုပ်သမားများအတွက် ငှက်ဖျားအန္တရာယ်ကို သမိုင်းကြောင်းအရ ဖြစ်စေခဲ့သည်။နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်တွင် ငှက်ဖျားရောဂါရှာဖွေခြင်းနှင့် ကုသခြင်းများကို အခမဲ့ရယူခြင်းဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်သားများကို အကာအကွယ်ပေးသည့်စနစ်များ ထူထောင်ထားသည်။
ငှက်ဖျားရောဂါ ထိန်းချုပ်ရေး ဝန်ထမ်းများသည် သင့်လျော်သော ငှက်ဖျားရောဂါ တိုက်ဖျက်ရေး ဆေးဝါးများဖြင့် ရောဂါပိုးရှိသော အလုပ်သမားများကို ချက်ချင်း စမ်းသပ်၊ ရောဂါရှာဖွေ ကုသရန်နှင့် ပတ်ဝန်းကျင်၊ ဇာတ်ညွှန်းနှင့် ကူးစက်ရောဂါ အန္တရာယ် အချက်များကို စောင့်ကြည့် အကဲဖြတ်ရန် စွမ်းရည် ရှိပါသည်။နောက်ဆက်တွဲအစီအစဉ်လုပ်ငန်းများတွင် ပိုးသတ်ဆေးများကို ပိုးသတ်ဆေးများကို တရားမျှတစွာအသုံးပြုမှုကို ပုံမှန်အကဲဖြတ်ခြင်း၊ ရေစီမံခန့်ခွဲမှုစနစ်များကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းနှင့် ငှက်ဖျားရောဂါကာကွယ်ခြင်းဆိုင်ရာ အသိပညာပေးခြင်းများ ပါဝင်သည်။
စာတိုက်အချိန်- မတ်လ ၂၉-၂၀၂၃